เคล็ดลับยืดอายุการใช้งานเครื่องเลเซอร์ ND:YAG

ทำความรู้จักกับเทคโนโลยีและการใช้งานของเครื่องเลเซอร์ ND:YAG

เลเซอร์ ND:YAG (Neodymium-doped Yttrium Aluminium Garnet) เป็นเครื่องเลเซอร์ที่ได้รับความนิยมวงการความงามและแพทย์เสริมความงามอย่างแพร่หลาย โดยใช้ผลึก YAG ผสมธาตุ Neodymium เพื่อให้ได้แสงความยาวคลื่นที่มีประสิทธิภาพสูง ความยาวคลื่นหลักอยู่ที่ 1,064 นาโนเมตร เทคโนโลยีนี้ได้รับการรับรองจาก อย. ไทย และ FDA ของสหรัฐฯ ว่าปลอดภัยต่อผู้ใช้ เนื่องจากสามารถลงลึกถึงรากขนและเม็ดสีใต้ผิวได้ดี จึงนิยมใช้ทั้งกำจัดขน ลดเม็ดสี เช่น ฝ้า กระ และช่วยกระชับผิวให้เรียบเนียนขึ้น

ขั้นตอนการบำรุงรักษา เครื่องเลเซอร์ ND:YAG สำหรับเจ้าของคลินิก

ตรวจเช็คสภาพทั่วไป : เริ่มต้นตรวจสอบสภาพเครื่องในแต่ละวัน เช่น สายไฟไม่ชำรุด ช่องระบายอากาศไม่อุดตัน และอุปกรณ์ทุกอย่างยังทำงานได้ตามปกติ การตรวจพบปัญหาเล็กๆ น้อยๆ ตั้งแต่เนิ่นๆ จะช่วยป้องกันไม่ให้กลายเป็นความเสียหายใหญ่

ทำความสะอาดเครื่องและเลนส์ : หลังการใช้งานทุกครั้ง ควรเช็ดทำความสะอาดภายนอกของเครื่องด้วยผ้าไมโครไฟเบอร์ โดยระวังไม่ให้มีของเหลวเข้าภายในเครื่อง สำหรับเลนส์หรือหัวฉีด (Handpiece) ต้องเช็ดให้สะอาดอยู่เสมอ เพื่อไม่ให้ฝุ่นหรือเศษเนื้อเยื่อมารบกวนการส่งผ่านแสง เช่นเดียวกับชิ้นส่วนอื่นๆ ของเครื่อง ต้องรักษาความสะอาดและตรวจสอบอย่างสม่ำเสมอ

ดูแลระบบหล่อเย็น : ตรวจสอบระดับน้ำหล่อเย็นในถังทุกวัน และเติมด้วยน้ำกลั่นหรือน้ำ DI ตามคำแนะนำผู้ผลิตเท่านั้น หมั่นเปลี่ยนไส้กรองน้ำเป็นประจำ (โดยทั่วไปทุก 6 เดือน) เพื่อป้องกันไม่ให้อุปกรณ์ร้อนจัดเกินไป

รักษาสภาพแวดล้อม : จัดเก็บเครื่องในห้องที่มีอุณหภูมิและความชื้นเหมาะสมตามคู่มือ เช่น อุณหภูมิประมาณ +15–30°C และความชื้นไม่เกิน 30–80% หลีกเลี่ยงการตั้งเครื่องในที่เปียกชื้นหรือร้อนจัด รวมถึงปิดเครื่องเสมอเมื่อเลิกใช้งาน

เคล็ดลับการใช้งานเครื่องเลเซอร์ ND:YAG เพื่อยืดอายุการใช้งาน

• อุ่นเครื่องก่อนใช้งาน (Warm-up) : เปิดเครื่องทิ้งไว้สักครู่ก่อนเริ่มยิงต่อเนื่อง เพื่อให้ระบบไฟฟ้าและระบบหล่อเย็นพร้อมทำงาน
  
• ตั้งค่าพลังงานและโหมดตามความเหมาะสม : ใช้พลังงานเลเซอร์ที่พอดีกับปัญหาและสภาพผิวของผู้รับบริการ หลีกเลี่ยงการใช้พลังงานสูงสุดเกินจำเป็นเพื่อถนอมอายุหลอดเลเซอร์และอุปกรณ์
  
• ไม่ยิงโดยไม่มีเนื้อเยื่อรองรับ : หลีกเลี่ยงการสาธิตยิงในอากาศเปล่า (Shooting into the air) เพราะจะเป็นการใช้พลังงานโดยเปล่าประโยชน์
  
• ติดตามอายุการใช้งานของหัวฉีด : ND:YAG บางรุ่นแจ้งว่าหัวฉีดมีอายุการใช้งานประมาณ 1 ล้านช็อต ดังนั้นจึงควรเก็บบันทึกจำนวนการยิงและเปลี่ยนอะไหล่เมื่อถึงกำหนด

การตรวจเช็คและปรับตั้งสภาพ เครื่องเลเซอร์ ND:YAG อย่างสม่ำเสมอ

สอบเทียบพลังงาน (Calibration) : ใช้เครื่องวัดพลังงานเลเซอร์ (Power/Energy meter) ตรวจสอบค่า Output เป็นประจำ หากพบว่าค่าบนจอไม่ตรงกับค่าจริง ควรปรับตั้งค่าให้ตรงตามคู่มือ

ตรวจแกนลำแสง (Beam Alignment) : โดยทั่วไปแกนลำแสงในเครื่องยังคงที่ แต่หากพบว่าลำแสงไม่คมชัดหรือเบี่ยงเบน ควรให้ช่างผู้เชี่ยวชาญปรับตั้งกระจกสะท้อนและเลนส์ภายในใหม่ให้อยู่ในตำแหน่งที่ถูกต้อง

ตรวจระบบระบายความร้อน : นอกเหนือจากการเปลี่ยนน้ำหล่อเย็นตามรอบแล้ว ควรตรวจสภาพปั๊มน้ำและพัดลมระบายความร้อนให้ทำงานปกติ ไม่มีเสียงผิดปกติหรือน้ำรั่ว เพราะระบบระบายความร้อนสำคัญต่อการป้องกันเครื่องร้อนเกิน

ตรวจสอบเลนส์และกระจกภายใน : ในการตรวจเชิงลึก ควรให้ช่างเปิดดูภายในว่าเลนส์หรือกระจกมีคราบสกปรกหรือความเสียหายหรือไม่ หากจำเป็นให้ถอดล้างหรือเปลี่ยนตามคำแนะนำ

ข้อควรระวังในการใช้งานเครื่องเลเซอร์ ND:YAG ระยะยาว

• สวมแว่นตาป้องกันเสมอ : ทุกครั้งที่เปิดเครื่องใช้งาน ต้องสวมแว่นตาป้องกันเลเซอร์ที่เหมาะสม (มี Optical Density อย่างน้อย 6 ที่ความยาวคลื่น 1064 nm) เพื่อปกป้องดวงตาจากรังสีเลเซอร์
  
• ห้ามมองลำแสงโดยตรง : ห้ามมองหรือสัมผัสผิวกับลำแสงเลเซอร์โดยตรง ทั้งลำแสงออกและลำแสงสะท้อน เพราะอาจทำให้ดวงตาและผิวหนังเสียหายได้ถึงขั้นบอด
  
• ห้ามแกะหรือซ่อมแซมเอง : อย่าเปิดฝาตัวเครื่องหรือซ่อมส่วนภายในเองเด็ดขาด โดยเฉพาะส่วนที่มีกระแสไฟฟ้าสูง เพราะอาจถูกไฟฟ้าช็อตหรือถูกลำแสงทำอันตรายได้ ส่วนการซ่อมบำรุงใหญ่ๆ ควรทำโดยช่างผู้เชี่ยวชาญเท่านั้น
  
• ปฏิบัติตามคู่มืออย่างเคร่งครัด : การใช้งานหรือปรับตั้งเครื่องในลักษณะที่ไม่ได้ระบุในคู่มือสามารถก่อให้เกิดอันตรายทางไฟฟ้าหรือรังสีได้ จึงควรอ่านคู่มือและฝึกอบรมการใช้งานให้ครบถ้วนก่อนใช้งาน
  
• ดูแลความสะอาดรอบข้าง : หลีกเลี่ยงการวางสารไวไฟหรือวัตถุระคายเคืองใกล้เครื่องเลเซอร์ และตรวจสอบว่าปิดเครื่องแน่นหนาก่อนออกจากห้องปฏิบัติการ เพื่อลดความเสี่ยงอัคคีภัยหรือความเสียหายจากสิ่งแวดล้อมอื่นๆ
  
• หลีกเลี่ยงสภาพแวดล้อมที่เป็นอันตราย : ห้ามใช้งานเครื่องใกล้น้ำหรือในบริเวณที่มีความชื้นสูง เพราะอาจทำให้ระบบไฟฟ้าลัดวงจรและเกิดไฟฟ้าช็อตได้

สรุป

การยืดอายุการใช้งานของ เครื่องเลเซอร์ ND:YAG ต้องอาศัยทั้งการดูแลรักษาเชิงป้องกันและการใช้งานเครื่องอย่างถูกวิธี คำแนะนำต่างๆ ที่กล่าวมาข้างต้น เช่น การบำรุงรักษาตามระยะ การใช้งานที่เหมาะสม และการตรวจสอบสภาพเครื่องอย่างสม่ำเสมอ จะช่วยให้เครื่องทำงานได้เต็มประสิทธิภาพ ลดปัญหาเครื่องเสียและค่าใช้จ่ายในการซ่อม ในระยะยาวเมื่อเครื่องได้รับการดูแลอย่างถูกต้องแล้ว คลินิกของคุณก็จะได้ประโยชน์จากเครื่องที่ใช้งานได้เต็มกำลังและทนทานยาวนานมากยิ่งขึ้น