เครื่องสร้างกล้ามเนื้อ EMT คืออะไร
เครื่องสร้างกล้ามเนื้อ EMT หรือ Electromagnetic Muscle Stimulation เป็นเทคโนโลยีที่ใช้คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าในการกระตุ้นกล้ามเนื้อ โดยมีจุดประสงค์หลักเพื่อเสริมสร้าง และ เพิ่มความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ ซึ่งหลักการทำงานของเครื่องนี้คือการส่งคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าผ่านผิวหนังเพื่อกระตุ้นเส้นใยกล้ามเนื้อโดยตรง หากต้องการศึกษาเครื่องสร้างกล้ามเนื้อ EMT คืออะไร อ่านเพิ่มเติมได้ที่ >> ไขข้อสงสัย ทำไม เครื่อง EMT สลายไขมันได้
Preventive Maintenance เครื่องสร้างกล้ามเนื้อ EMT คืออะไร
การบำรุงรักษาเชิงป้องกัน (PM) หมายถึง การดูแลรักษาเครื่องมือแพทย์อย่างสม่ำเสมอตามแผนที่กำหนดไว้ เพื่อยืดอายุการใช้งานและลดโอกาสที่เครื่องจะเกิดปัญหา โดยปฏิบัติตามแนวทางที่ผู้ผลิตแนะนำอย่างเคร่งครัด ซึ่งครอบคลุมตั้งแต่การตรวจสอบส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องสร้างกล้ามเนื้อ EMT การทำความสะอาด เปลี่ยนอะไหล่สิ้นเปลือง ตลอดจนการปรับเทียบพลังงานของเครื่องตามระยะเวลาที่กำหนด (เช่น ทุก ๆ 6 หรือ 12 เดือน) การทำ PM อย่างถูกต้องจะช่วยป้องกันไม่ให้ปัญหาเล็ก ๆ น้อย ๆ บานปลายกลายเป็นความเสียหายใหญ่โต
นอกจากนี้ การบำรุงรักษาอย่างต่อเนื่องยังช่วยให้เครื่องสร้างกล้ามเนื้อ EMT ส่งมอบพลังงานได้อย่างมีประสิทธิภาพเที่ยงตรง ส่งผลให้ผลลัพธ์การรักษาของคนไข้มีความสม่ำเสมอและน่าพึงพอใจทุกครั้งที่ใช้งาน อีกทั้งยังเป็นการปฏิบัติตามมาตรฐานความปลอดภัยและเงื่อนไขการรับประกันอุปกรณ์ทางการแพทย์ ผู้ผลิตมักกำหนดว่าเครื่องต้องได้รับการตรวจเช็คตามระยะเพื่อไม่ให้หมดการรับประกันและเพื่อความสอดคล้องตามกฎข้อบังคับด้านความปลอดภัยทางการแพทย์ กล่าวได้ว่า PM เป็นทั้งการลงทุนเพื่อปกป้องเครื่องมือราคาแพงของคลินิก และเป็นการรับรองความปลอดภัยของคนไข้ควบคู่กันไป
ขั้นตอนการบำรุงรักษาเชิงป้องกันเครื่องสร้างกล้ามเนื้อ EMT
- ทำความสะอาดและตรวจสอบสม่ำเสมอ หลังใช้เครื่องสร้างกล้ามเนื้อ EMT ทุกครั้ง ควรทำความสะอาดพื้นผิวเครื่องและหัวอุปกรณ์ด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อที่เหมาะสม โดยฉีดสเปรย์ลงบนผ้านุ่มก่อนนำไปเช็ดอุปกรณ์ แทนการฉีดตรงลงบนเครื่องเพื่อป้องกันความชื้นซึมเข้าภายในตรวจสอบให้แน่ใจว่าไม่มีคราบเจล สารหล่อลื่น หรือสิ่งตกค้างหลงเหลือบนหัวทรีตเมนต์ โดยเฉพาะบริเวณเลนส์หรือขั้วสัมผัส เพื่อป้องกันการเกิดรอยไหม้หรือความขุ่นมัวที่อาจลดทอนประสิทธิภาพของการส่งพลังงาน
- ควบคุมสภาพแวดล้อมการใช้งานเครื่อง สภาพแวดล้อมในห้องที่ใช้เครื่องสร้างกล้ามเนื้อ EMT มีส่วนสำคัญต่อการบำรุงรักษาเครื่องในระยะยาว ควรจัดห้องทรีตเมนต์ให้สะอาด ปราศจากฝุ่น และรักษาอุณหภูมิห้องให้อยู่ในเกณฑ์ที่เครื่องทำงานได้อย่างเหมาะสม เพื่อช่วยให้ระบบระบายความร้อนของเครื่องทำงานได้เต็มที่ ควรหมั่นทำความสะอาดฝุ่นที่ช่องระบายอากาศหรือตะแกรงพัดลมของเครื่องสร้างกล้ามเนื้อ EMT เป็นประจำ เช่น ใช้เครื่องดูดฝุ่นหรือแปรงนุ่มทำความสะอาด ไม่ให้ฝุ่นสะสมจนขัดขวางการระบายความร้อนของระบบภายในเครื่อง กรณีใช้งานเครื่องเลเซอร์ควบคู่กันในคลินิก ควรมีเครื่องดูดควันหรือระบบระบายอากาศที่ดีเพื่อป้องกันไม่ให้ละอองควันหรือฝุ่นจากการรักษาเข้าไปสะสมทำลายเลนส์หรือส่วนประกอบอิเล็กทรอนิกส์
*แม้ว่าเครื่องสร้างกล้ามเนื้อ EMT จะไม่เกิดควันเท่าเลเซอร์ แต่ก็ควรระมัดระวังเรื่องฝุ่นละอองเช่นกัน - กำหนดตารางบำรุงรักษาโดยผู้เชี่ยวชาญ นอกเหนือจากการดูแลประจำวันและรายสัปดาห์โดยทีมงานคลินิกแล้ว ควรวางแผนให้มีการตรวจเช็คเครื่องสร้างกล้ามเนื้อ EMT โดยช่างผู้ชำนาญเป็นระยะตามกำหนดเวลา เช่น ทุก 6 เดือนหรืออย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับความถี่การใช้งานเครื่องของคลินิก
ปัญหาที่พบบ่อยในเครื่องสร้างกล้ามเนื้อ EMT
- ระบบแหล่งจ่ายไฟมีปัญหา แหล่งจ่ายไฟหรือวงจรไฟฟ้าภายใน เป็นส่วนที่ทำงานหนักอย่างต่อเนื่อง เมื่อใช้งานไประยะหนึ่งอาจเกิดการเสื่อมสภาพ เช่น ตัวเก็บประจุหรือชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์ภายในเสื่อม ส่งผลให้เครื่องมีอาการไฟติด ๆ ดับ ๆ เปิดเครื่องได้ช้าลง หรือบางครั้งตัดการทำงานไปเลยขณะใช้งาน ปัญหา Power Supply นี้พบได้บ่อยในเครื่องเลเซอร์และเครื่องความงามหลายชนิดเมื่ออายุการใช้งานมากขึ้น และหากปล่อยไว้อาจลุกลามจนเครื่องไม่สามารถเปิดติดได้เลย
- ระบบระบายความร้อนขัดข้อง เครื่องสร้างกล้ามเนื้อ EMT และเครื่องเลเซอร์ความงามมักมีระบบระบายความร้อนภายใน เช่น พัดลมหรือระบบหล่อเย็นด้วยน้ำ เพื่อรักษาอุณหภูมิการทำงานให้เหมาะสม เมื่อเวลาผ่านไป ระบบเหล่านี้อาจเกิดการอุดตัน รั่วซึม หรือปั๊มน้ำเสีย ทำให้การระบายความร้อนไม่มีประสิทธิภาพ เครื่องจะร้อนเกินจนต้องหยุดการทำงานเพื่อป้องกันความเสียหาย ปัญหาระบบความเย็นล้มเหลวนี้เป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้เครื่องต้องหยุดซ่อมบำรุงบ่อย หากไม่มีการตรวจเช็กเติมน้ำหรือทำความสะอาดระบบหล่อเย็นตามกำหนด
- ค่าพลังงานและการสอบเทียบคลาดเคลื่อน อุปกรณ์เครื่องสร้างกล้ามเนื้อ EMT ต้องการการสอบเทียบ (Calibration) ค่าพลังงานอย่างแม่นยำเพื่อให้ส่งพลังงานได้ตามที่ตั้งไว้ แต่การใช้งานในระยะยาวอาจทำให้การสอบเทียบเพี้ยนไปทีละน้อยโดยที่ผู้ใช้ไม่รู้ตัว ปัญหานี้ส่งผลให้ระดับพลังงานที่เครื่องปล่อยออกมาไม่ตรงตามค่าที่ควรจะเป็น ซึ่งอาจทำให้ผลการรักษาไม่ดีเท่าที่ควร หรือแย่กว่านั้นคืออาจเกิดความเสี่ยงด้านความปลอดภัยได้หากพลังงานที่ปล่อยสูงเกินไปหรือไม่เสถียร โดยมีรายงานว่าเครื่องมือความงามที่ขาดการสอบเทียบอย่างถูกต้องอาจปล่อยพลังงานไม่สม่ำเสมอ จนก่อให้เกิดผลข้างเคียงที่ไม่พึงประสงค์ต่อผู้ป่วยได้ เพราะฉะนั้นการตรวจวัดและสอบเทียบพลังงานของเครื่องตามระยะเวลาที่ผู้ผลิตแนะนำ
- ซอฟต์แวร์หรือเฟิร์มแวร์ขัดข้อง เครื่องเครื่องสร้างกล้ามเนื้อ EMT รุ่นใหม่ ๆ มักควบคุมการทำงานผ่านระบบซอฟต์แวร์ หากซอฟต์แวร์มีบั๊กหรือไม่ได้อัปเดตตามที่ผู้ผลิตแนะนำ อาจเกิดปัญหาเครื่องทำงานช้าลง ค้าง รีสตาร์ทตัวเอง หรือแสดงข้อความผิดพลาดบ่อยครั้ง
- หัวทรีตเมนต์สึกหรอหรือเสื่อมสภาพ หัวทรีตเมนต์ (Handpiece) ซึ่งเป็นส่วนที่สัมผัสผู้ป่วยและปล่อยพลังงานออกมา ถือเป็นชิ้นส่วนที่ได้รับการใช้งานมากที่สุดและมีโอกาสสึกหรอเสียหายได้บ่อย ไม่ว่าจะเป็นสายหรือขั้วต่อที่หลวมลง, ผิวหน้าของหัวทรีตเมนต์ที่สึกกร่อน หรือคอยล์แม่เหล็กภายในที่ประสิทธิภาพลดลงตามการใช้งาน หากหัวทรีตเมนต์สกปรก เสื่อมสภาพหรือเกิดความเสียหาย จะทำให้ประสิทธิภาพในการส่งผ่านพลังงานลดลงและส่งผลต่อผลลัพธ์การรักษาโดยตรง


จุดสังเกตเมื่อเครื่องสร้างกล้ามเนื้อ EMT เสียหาย
- เครื่องร้อนจัดหรือมีเสียงการทำงานที่ผิดปกติ หากตัวเครื่องมีความร้อนสูงผิดปกติหรือได้ยินเสียงดังแปลก ๆ ขณะทำงาน ถือเป็นสัญญาณเตือนถึงปัญหาภายใน เช่น ระบบระบายความร้อนขัดข้องหรือตัวมอเตอร์มีปัญหา ซึ่งผู้เชี่ยวชาญแนะนำว่าหากเครื่องมีอาการ Overheating หรือมีเสียงไม่ปกติควรรีบตรวจสอบทันที
- พลังงานที่ยิงออกมาอ่อนลงหรือไม่สม่ำเสมอ เมื่อสังเกตว่าพลังงานหรือแรงกระตุ้นกล้ามเนื้อที่เครื่องปล่อยออกมาไม่เสถียร (เช่น บางช็อตแรงบางช็อตเบา) หรือประสิทธิภาพลดลง นั่นอาจบ่งบอกถึงปัญหาการสอบเทียบค่าพลังงานของเครื่องที่คลาดเคลื่อนหรือระบบจ่ายพลังงานมีปัญหา
- มีข้อความ Error หรือซอฟต์แวร์ค้างบ่อยครั้ง หากหน้าจอแสดงรหัสข้อผิดพลาด (Error Code) บ่อย ๆ หรือระบบซอฟต์แวร์มีอาการค้าง รีสตาร์ทตัวเอง หรือทำงานผิดปกติ เป็นไปได้ว่าซอฟต์แวร์หรือวงจรอิเล็กทรอนิกส์ภายในมีข้อขัดข้อง ผู้เชี่ยวชาญเตือนว่าอย่าเพิกเฉยต่อข้อความผิดพลาดเหล่านี้ เพราะเครื่องกำลังบ่งบอกว่ามีปัญหาที่ต้องการการตรวจเช็ก
- เครื่องเปิดติดยากหรือดับเองระหว่างใช้งาน เครื่องสร้างกล้ามเนื้อ EMT ที่ใช้ไปนาน ๆ อาจเริ่มมีอาการเปิดเครื่องติดช้าผิดปกติ หรือบางครั้งดับเองกลางคันโดยไม่ได้สั่ง ซึ่งอาการเหล่านี้มักเกี่ยวข้องกับปัญหาในระบบไฟฟ้าหรือแหล่งจ่ายไฟภายในเครื่องที่เสื่อมสภาพตามการใช้งานต่อเนื่อง (เช่น แผงวงจรหรือหม้อแปลงจ่ายไฟ)
- มีกลิ่นไหม้หรือควันออกจากตัวเครื่อง หากได้กลิ่นเหม็นไหม้ของชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์หรือเห็นควันลอยออกมาจากเครื่อง ต้องหยุดใช้งานทันทีเพราะนี่เป็นสัญญาณของความเสียหายร้ายแรง เช่น วงจรไฟฟ้าลัดวงจรหรือความร้อนเกินที่อาจทำให้ชิ้นส่วนภายในไหม้ได้ ผู้ให้บริการด้านเลเซอร์ในต่างประเทศระบุว่าเมื่อใดก็ตามที่มี ควันหรือเสียงดังเป๊าะภายในเครื่อง ควรหยุดใช้งานทันที เนื่องจากมักบ่งชี้การเสียหายของระบบจ่ายไฟหรือส่วนประกอบไฟฟ้าภายในเครื่อง
ต้องการทีมช่าง Click!!
สรุป
Preventive Maintenance สำหรับ เครื่องสร้างกล้ามเนื้อ EMT เป็นการลงทุนเวลาและทรัพยากรที่คุ้มค่า ซึ่งจะให้ผลตอบแทนในรูปของความมั่นใจและความต่อเนื่องในการดำเนินงานของคลินิก การดูแลเชิงป้องกันอย่างเป็นระบบช่วยลดโอกาสที่เครื่องสร้างกล้ามเนื้อ EMT จะเสียกะทันหันกลางคัน ลดความเสี่ยงที่ต้องเลื่อนหรือยกเลิกนัดหมายคนไข้เพราะอุปกรณ์มีปัญหา และป้องกันไม่ให้คลินิกสูญเสียรายได้หรือเสียชื่อเสียงจากเหตุการณ์ดังกล่าว